Viva la Frida!
Vorig jaar bezocht ik de tentoonstelling “Viva la Frida! – Life and art of Frida Kahlo.” in het Drents Museum in Assen. Ik kende Frida Kahlo altijd als de vrouw met de doorlopende wenkbrauwen, kleurrijke kleding en bloemen in het haar. Geïntrigeerd door haar levensverhaal wilde ik de tentoonstelling heel graag zien om meer te weten te komen over haar leven en schilderijen.
Haar surrealistische schilderijstijl was echt bijzonder. De symboliek die ze in haar kunst verwerkte, soms subtiel, soms volop aanwezig, maakt haar schilderijen zo uniek en eigen. De hints naar haar onstuimige liefdesleven met kunstenaar Diego Rivera weerspiegelen afwisselend liefde, lust, chaos en conflict. Het temperament van zowel Frida als Diego zorgde voor een tumultueuze relatie. Diego had moeite met monogamie en Frida had verschillende biseksuele relaties. Toch zijn na hun breuk weer opnieuw met elkaar getrouwd, Diego en Frida konden niet met maar ook niet zonder elkaar.
Maar niet alleen haar liefdesleven, ook haar psychische wonden, het verdriet om vele miskramen en de pijn van haar ziekte door het grote busongeluk in 1925 verwerkte Frida op symbolische wijze in haar befaamde schilderijen. Een ijzeren staaf doorboorde tijdens dit ongeluk haar baarmoeder en vagina. Frida had een gebroken rug, gebroken sleutelbeen, gebroken ribben, een gebroken bekken, 11 breuken in haar linkerbeen en een verbrijzelde rechtervoet. In totaal moest Frida 35 operaties ondergaan en gipsen korsetten dragen. Om zichzelf af te leiden van de pijn richtte ze haar gedachten op schilderen.
Frida Kahlo: Feministe en vrije geest
Haar vrije geest maakte dat Frida Kahlo haar tijd ver vooruit was. De gender identiteit van Frida wordt vaak beschreven als “in between”. Haar gezichtsbouw, wenkbrauwen, snor en gezichtsuitdrukking hadden veel mannelijke trekken, terwijl ze juist ook herinnerd wordt om haar vrouwelijke kleurrijke jurken met ruches en linten en de vele bloemen in Frida’s haar. Frida had lak aan schoonheidsidealen en benadrukte haar wenkbrauwen en snor juist als onderdeel van haar identiteit. In haar jongere jaren droeg Frida vaak broekpakken en ook nadat zij lid werd van de communistische partij begon ze mannelijke militaire kleding te dragen. Diego portretteerde Frida als tomboy in zijn mural “Ballad of the Proletarian Revolution”. De relatie tussen Diego en Frida weerspiegelde hun gender neutrale identiteit. Diego Rivera was in Frida’s ogen namelijk meer vrouwelijk, volgens Frida zou hij welkom zijn geweest op het eiland van Lesbos.
Frida’s ideeën over seksualiteit zijn verweven in haar kunst. Ze schilderde haar eigen realiteit en daarin kwamen thema’s als liefde, seksualiteit en vruchtbaarheid veel terug. Het was haar droom om moeder te worden, wat haar helaas niet gegund was. Frida’s opvattingen over liefde waren heel vernieuwend voor de tijd. Ze werd aangetrokken door de creatieve geesten van zowel mannen en vrouwen, terwijl biseksualiteit in die tijd in het katholieke Mexico taboe was. Vandaag de dag inspireert Frida wereldwijd nog steeds vrouwen. Haar werk kreeg pas na haar overlijden de waardering die het verdient. Inmiddels is Frida Kahlo een icoon voor de rechten van vrouwen en de LHBTIQ+ community.
MIJN SCHILDERIJ VAN FRIDA KAHLO
Ik hoef denk ik niet verder uit te leggen waarom Frida Kahlo mij inspireert. Ik wilde deze bijzondere iconische vrouw graag schilderen, en rond de jaarwisseling van 2022/2023 was het eindelijk zover. Het schilderen van dit portret van Frida heeft mij veel plezier gegeven. De bijzondere gezichtsbouw van Frida was soms een uitdaging. Toch geeft het schilderen met een paletmes veel vrijheid, en de dikke textuur doet nog meer recht aan de interessante gezichtskenmerken van Frida. Tijdens het schilderproces was het commentaar uit ons gezin veelzeggend. Mijn dochters vonden haar net een man lijken, mijn man vond haar rouge te opvallend. Het verbaasde mij ook dat veel mensen uit mijn omgeving Frida niet kenden. “Wie ben je nu aan het schilderen?” vroegen ze dan, of ik kreeg de opmerking “Ik vind het niet echt een mooie vrouw”. Het was een interessante beleving om via mijn schilderij van Frida Kahlo te ervaren hoe gender onze opvattingen over schoonheid beïnvloedt.
Ben je geïnteresseerd in dit schilderij? Ik breng mijn kunstwerk Frida uit in een kleine oplage van 30 stuks binnen mijn Limited Editions collectie. Het origineel van 120×150 cm is beschikbaar, stuur mij een e-mail voor de mogelijkheden.